De Rif: Opstand in Marokko

In de Rif, een gebied in het noorden van Marokko, heeft decennialange achterstelling door de Marokkaanse overheid gezorgd voor minder ontwikkeling dan in de rest van het land. Zo zijn er onvoldoende ziekenhuizen en universiteiten en de wegen zijn slecht. Er zijn altijd protesten geweest, maar onlangs laaide het vuur van de protesten weer op. Wat betekenen deze protesten, en welke weerslag hebben ze in Nederland, en voor de Marokkaans-Nederlandse gemeenschap? Op deze avond onderzoeken we de tweedeling in Marokko en de invloed die dit heeft op de Marokkaans-Nederlandse gemeenschap. Hoe zien zij het conflict, wat kan Nederland bijdragen en wat betekent het om Berber te zijn?

Met onder andere Asis Aynan, Ahmed Marcouch, Sjoukje Rietbroek, Said Khottour, Fatima el Ouali, Numidia & Ba Rachid en Rachid Benhammou.

  • Asis Aynan studeerde filosofie aan de Universiteit van Amsterdam en werkt als docent op de Hogeschool van Amsterdam. Hij schrijft stukken voor diverse kranten en tijdschriften. Aynan is de bedenker van de BerberBibliotheek; een reeks waarin klassiekers uit Berberlanden verschijnen.
  • Ahmed Marcouch is sinds 1 september 2017 burgemeester van de gemeente Arnhem. Vanaf 9 juni 2010 tot en met 23 maart 2017 was hij lid van de Tweede Kamer voor de Partij van de Arbeid.
  • Sjoukje Rietbroek, voormalig correspondent Marokko
  • Said Khottour, vlogt vanuit Nederland over de Rif
  • Fatima el Ouali, voorzitter van Anzuf, een Europese organisatie voor mensenrechten met betrekking tot de Rif. Anzuf is opgericht tijdens de laatste opstand.
  • De moderator van de avond is Rachid Benhammou. Benhammou is freelance journalist en volgde de protesten in Marokko vanaf dag één op de voet. Hij schreef er het afgelopen jaar, meerdere artikelen en columns over voor onder andere Elsevier en Joop.nl.
  • Muziek van Numidia en Ba Rachid

Ruim zeventig procent van de Marokkaanse-Nederlanders is Riffijns. Toen Nederland in de jaren ’60 arbeidskrachten nodig had, kwamen er veel arbeidsmigranten uit de Rif. Vanwege hun slechte economische positie stonden de Riffijnen wel open voor migratie, en bovendien werd dit actief aangemoedigd door de Marokkaanse overheid. Hierdoor is een groot deel van de Marokkanen in West-Europa Riffijn.

De protesten tegen de achterstelling van de Rif kregen een nieuwe impuls na de dramatische dood van Mohsin Fikri, een visverkoper uit de havenstad Al Hoceima. Fikri werd aangehouden met 500 kilo zwaardvis in zijn vrachtwagen. Het is verboden die te vangen, dus lieten de autoriteiten een vuilniswagen komen om de vangst te vernietigen. Toen de verkoper in de achterbak sprong om zijn vis er weer uit te halen, werd plots het mechanisme van de wagen in gang gezet. Tot grote afschuw van tientallen omstanders werd de man in de wagen geplet.

Al snel na de dood van Fikri blijkt dat de onvrede in de Rif diep zit. Er begint een nieuw verzet, waarmee de huidige generatie jongeren zich verbonden voelt. De beweging spreidt zich uit over de Rif en wekt ook sympathie onder vele Marokkanen in Europa die ooit zijn weggetrokken uit het gebied.

Redactie: Sophie Rutenfrans

Foto door Guido van Nispen: Marokkaanse Nederlanders die solidair zijn met de protesten in het Rif-gebied van Marokko demonstreerden 17/6/2017 op de Dam.