Effectieve reacties op islamofobe haatuitingen

Graag nodigen wij u uit om deel te nemen aan een conferentie die wij organiseren op zondag 15 oktober 2023, van 15:00 tot 18:00 uur, over effectieve reacties op islamofobe haatuitingen. Deze bijeenkomst vindt plaats in het kader van de Europese Dag tegen Islamofobie.
De afgelopen maanden zijn er in Zweden en in Nederland (door Pegida) publiekelijk Korans verscheurd of verbrand. Het zijn acties van extreemrechtse eenlingen of kleine groepjes die proberen te provoceren. Hun acties krijgen veel aandacht in de media, worden door grote groepen moslims als kwetsend ervaren, leiden tot tegen-protesten van moslims, onder andere in Nederland, en van regimes uit bijvoorbeeld Pakistan, Iran, Irak en Turkije.
De extreemrechtse groepen bedrijven een vorm van ‘spektakelactivisme’, dat door Becker, De Koning en Roex als volgt werd omschreven: “Het gaat hier om vormen van protest die niet alleen met inhoud, maar ook met visuele en auditieve vormen een situatie creëren waar derden bijna noodzakelijkerwijze op moeten reageren. Door middel van een spektakel wordt geprobeerd een controverse te scheppen.”
Het doel van de extreemrechtse activisten lijkt niet om inhoudelijk een punt tegen de Koran te maken, maar om moslims te provoceren. Ze manoeuvreren langs de randen van de wet en hopen op polarisatie en reacties van moslims of islamitische regimes die geframed kunnen worden als ‘de islam vormt een bedreiging van elementaire westerse vrijheden als de vrijheid van meningsuiting.’ De vraag die zich nu aandient, is wat een passende en effectieve reactie is op acties die door veel moslims als bijzonder kwetsend worden ervaren. Hoe kunnen fundamentele vrijheden, zoals de vrijheid van meningsuiting en de vrijheid van godsdienst, het beste worden gerespecteerd? De K7, een samenwerkingsverband van regionale moskeekoepels, roept de landelijke overheid en lokale overheden op om niet alleen het recht op betoging te eerbiedigen, maar ook de vrijheid van godsdienst. Volgens hen is het, onder andere op basis van uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, mogelijk om koranverbrandingen te beschouwen als haatuitingen en deze te verbieden ter bescherming van “de religieuze vrede”.
Zal een verbod een effectieve oplossing zijn of zullen de extreemrechtse activisten dan andere middelen vinden om op kwetsende wijze te provoceren? Zijn er alternatieve reacties mogelijk? Wat kunnen niet-islamitische Nederlanders doen om deze vorm van polarisatie tegen te gaan en hoe past het tegengaan van haatuitingen in een bredere aanpak van het tegengaan van discriminatie en specifiek van islamofobie in Nederland?
Hierover gaan we graag op 15 oktober in gesprek van 15 uur tot 18 uur. Na een inleiding van dr. Martijn de Koning houden we twee paneldiscussies: één met vertegenwoordigers van religieuze organisaties en één met politici. De bijeenkomst vindt plaats in Oranjekerk Amsterdam. Graag zouden we uw organisatie willen uitnodigen om tijdens deze bijeenkomst deel te nemen aan een paneldis-cussie met andere vertegenwoordigers van religieuze organisaties. Wij hopen van harte dat u hiertoe bereid en in staat bent. Mocht dat niet het geval zijn, dan horen we graag van u een suggestie voor iemand anders die we namens uw organisatie kunnen uitnodigen. Graag vernemen wij uiterlijk 25 september of u deel wilt nemen. Na aanmelding ontvangt u het definitieve programma.